دانلود پایان نامه کامل در مورد بررسی تأثیر هویت در اختلالات رفتاری (فرمت فایل Word و با قابلیت ویرایش)تعداد صفحات 59

هویت یکی از مقوله‌های کلان در فرایندهای اجتماعی و فرهنگی محسوب می‌شود که در یک محیط زمانی ( عصر و دوره‌ای که در آن واقعیم ) و مکانی ( محدوده جغرافیای زندگی ) شکل می‌گیرد و قوام می‌یابد. هویت از منظر علوم مختلف فلسفه، جامعه‌شناسی، علوم سیاسی، جامعه شناسی و روانشناسی اجتماعی مدنظر قرار گرفته است و یکی از مسائل دوران معاصر حیات بشر است؛ یعنی زمانی که مفهوم «دیگری» مطرح می‌شود.

در یک تعبیر هویت را مجموعه عناصری از شخصیت فرد تعریف کرده‌اند که به وی امکان می‌دهد تا موضع خود را نسبت به جهان و دیگران مشخص کند. فرد صاحب هویت که تصویری خاص و روشن از خود و جامعه و جهان داشته باشد ، در واقع معیار درونی نیز دارد. در این صورت هویت نایافتگی، مساوی نبود معیار و نداشتن موضعی معین نسبت به وقایع اطراف   می‌باشد .

هویت در دو سطح فردی و جمعی مطرح می شود. در هویت فردی، که بیشتر روانشناسان و  نظریه پردازان شخصیت بدان پرداخته اند، هویت را دردرجه اول امری فردی و شخصی می‌دانند که بیشتر با احساس تمایز شخصی و احساس استقلال شخصی تعریف  می‌شود . ( اکبری ، 1386 )

ولی در کنار این هویت و انواع آن، از آنجا که اختلال روانی غالبا غیر عادی، عجیب یا آزار دهنده است، نگاه های بسیاری را به خود جلب کرده و حتی به بررسی رابطه بین هویت و اختلال روانی که یکی مثبت و دیگری منفی است، پرداخته شده است. در بروز اختلالات رفتاری، واکنش های متفاوتی ممکن است دیده شود. این واکنش می‌تواند به صورت خشم، تنفر و اکراه ، ترس و سردرگمی همراه باشد. برخی از اختلالات به راحتی در زندگی شغلی و اجتماعی فرد تاثیر گذاشته و عمدتا عملکرد او را مختل می‌سازند، که این در مورد هویت و حتی در بحران هویت نیز دارای نقشی زیاد می باشد. در تحقیق حاضر به دنبال بررسی نقش هویت در اختلال رفتاری می باشیم.

1-2- بیان مسأله

هر چند امروزه جنبه های گوناگون مسأله هویت از سوی متفکران و نظریه پردازان اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است و شرایط کنونی ارتباطات جهانی، توسعه و رشد تکنولوژی های مختلف، رویارویی مداوم فرهنگی و ... سبب شده است که مسأله هویت در ابعاد مختلف به موضوعی کانونی در بررسی های اجتماعی تبدیل شود. ( سفیری و همکار، 1386: 2 ) ولی بعضی از عوامل هستند که در ایجاد هویت شناسی مطمئن خدشه وارد می کنند و هر ساله تعداد زیادی از به دلیل همین اختلال ها دچار مشکلات اساسی می‌شوند. این دسته از افراد گذشته از درمان درد خود، می توانند با بازیابی هویت، به درمان خود کمک زیادی نمایند. یکی ازموضوعات با اهمیت در مسیر تشخیص اختلالات روانی، بکارگیری ابزارهای مناسب و دارای نتایج خوب برای ارزیابی یک ساختار می‌باشد. این ابزارها باید از نظر شکل و محتوی به درستی تعریف شده باشند. یکی از این ابزارها، می تواند هویت باشد که در صورت ترسیم چهره ای غلط از آن،می تواند خود در ایجاد بحران رفتاری بسیار مشکل آفرین باشد و از آن جایی که آدمی همواره در مورد سلامت جسم ، روابط اجتماعی و جایگاه خود در این عالم نگران بوده است و در این زمینه‌ها سوالات بسیاری مطرح کرده و پیرامون آنها نظریاتی ابراز داشته است. هویت و بازیابی آن می توان کمک زیادی به این نوع بشری نماید. حال سوالات اساسی در این است که اصولا در اختلالات رفتاری چگونه می توان هویت را دخالت داد؟ و نقش هویت در میزان اختلالات رفتاری چیست؟.

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق

نیاز به داشتن هویت آن چنان بر روان و اندیشه فرد سایه می افکند که او را به تکاپوی خستگی ناپذیر در راه کسب آن وا می دارد. آرمان گرایی، عشق و محبت، رقابت، هنرنمایی، استقلال طلبی و بسیاری از ویژگی های دیگر، از شاخص های مهم این حرکت است. فرد برای کسب هویت از عوامل گوناگونی هم چون خانواده، نهادهای تربیتی و پرورشی، رسانه های گروهی و مطبوعات متاثر است که در این میان، دو عامل نخست، بعضی عوامل بیشتر و بعضی دارای نقش کمتری می باشند. با توجه به اهمیت هویت ومضراتی که اختلالات می تواند بر فرد و جامعه بگذارد، ضرورت دارد تا هر دوی این مقوله ها شناخته شود و با ارائه تفسیر درست از هر کدام، با بازشناسی معنای درست هویت، تا حدودی زمینه را برای کاهش اختلالات فرد مهیا نمود.

1-4- اهداف تحقیق

1-4-1- هدف کلی

بررسی تأثیر هویت در اختلالات رفتاری، به عنوان هدف اساسی تحقیق مدنظر می باشد.

1-4-2- اهداف جزئی

- آشنایی با هویت و اختلالات رفتاری.

- بررسی رابطه بین نقش خانواده در بازیابی هویت فرزندان.

- بررسی رابطه بین وضعیت اقتصادی در بروز اختلالات رفتاری و بحران هویت.

1-5- سوالات پژوهشی

1- آیا میزان درآمد و اقتصاد خانواده ها در ایجاد اختلالات رفتاری اثرگذار می باشند؟

2- آیا دوستان و همسالان در بروز اختلالات رفتاری افراد اثر گذار می باشند؟

3- آیا می توان به وسیله بازشناسی هویت، اختلالات رفتاری را کاهش داد؟

4- آیا بین اختلالات رفتاری و شخصیت افراد رابطه وجود دارد؟

5- آیا اختلالات رفتاری می تواند در از بین بردن هویت افراد نقش داشته باشند؟

1-6- فرضیه های تحقیق

- به نظر می رسد وضعیت اقتصادی با اختلالات رفتاری افراد دارای رابطه معناداری می باشد.

- به نظر می رسد دوستان وهمسالان در اختلالات رفتاری افراد دارای نقش زیادی می باشد.

- به نظر می رسد تحصیلات والدین در اختلالات رفتاری دارای نقش زیادی می باشد.

- به نظر می رسد رسانه ها و محیط های تحصیلی در اختلالات رفتاری دارای نقش زیادی می باشد.

- به نظر می رسد هویت و شخصیت فرد با اختلالات رفتاری دارای رابطه معناداری می باشد.

1-7- تعریف متغیرها

هویت: هویت عبارت است از نیاز احساس متمایز و جدا از دیگران. کاستلز بر این نظر است که هویت، امری است که توسط کنشگران و بصورتی جمعی ساخته می شود.

هویت در اصطلاح جامعه شناختی ، کوشش فرد به منظور تحقق یکتایی خویشتن است در شرایطی که در حال شکل دادن به رفتار خویش می باشد. نیاز به داشتن هویت آن چنان بر روان واندیشه جوان سایه می افکند که او را به تکاپوی خستگی ناپذیر در راه کسب آن وا می دارد . آرمان گرایی ، عشق و محبت ، تشخص طلی، رقابت، هنرنمایی، استقلال طلبی و بسیاری از ویژگی های نوجوانی ، از شاخص های مهم این حرکت است. ( مزروعی، 1387 )

اختلالات رفتاری: عموما اختلالات شایع و ناتوان کننده ای هستند که برای معلمان و خانواده ها مشکلات بسیاری ایجاد می کند  و به میزان بیشتری همراه با معضلات و روابط اجتماعی بوده و نسبت به کودکان بدون اختلال ، با شکست های تحصیلی بیشتری مواجه می شوند.همچنین در نوجوانی ، در خطر آشفتگی های رفتاری و اجتماعی خواهند بود.(راتو، تیزارد، ویتمور، 1970؛ به نقل از کشکولی، 1379)

روش تحقیق

در تحقیق حاضر از روش پیمایشی استفاده شده است .

تعداد صفحات :59

فرمت فایل :Word وورد

خرید پایان نامه کامل و دقیق در مورد بررسی نقش دین و دینداری در کاهش پرخاشگری (فایل Word و با قابلیت ویرایش)تعداد صفحات 71

ارتقای سلامتی افراد جامعه یکی از مهم ترین مسائل اساسی هر کشوری محسوب می شود که شامل چهار بعد جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی می باشد. طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، بهداشت روانی علمی است که با آن انسان ها قابلیت ارتباط موزون و هماهنگ با دیگران را خواهند داشت و قادر به تغییر و اصلاح محیط فردی، اجتماعی، حل تضادها و تمایلات شخصی به طور منطقی، عادلانه و متناسب می شوند.

هدف بهداشت روانی، پیشگیری، درمان و بازتوانی بیماران است. طب دنیای امروز و فردا

طب پیشگیری و برنامه ریزی برای بهتر زیستن است. در عین حال، آرامش درونی تمنای دایمی انسان و حلقة مفقود جوامع امروزی است. در جوامعی که از مذهب و اخلاق فاصله گرفته اند، هر چه این جدایی بیشتر است بیماری های روانی نیز به همان اندازه افزایش یافته است. بنابراین در پیشگیری اولیه باید به مسائل تأثیرگذار بر شخصیت برای کاهش تظاهرات هیجانی و عاطفی و عوامل استرس زا توجه شود. (برخوردار، نجفی، 1380)

اختلالات رفتاری به مجموعة اعمالی اطلاق می شود که خلاف قانون، عرف، سنت ها و هنجارهای جامعه است و در اعضای این طبقه خودنمایی می کند. اختلالات رفتاری اصطلاحی در روان شناختی است که جامعه شناسان آن را بزهکاری می نامند. جامعه شناسان و روان شناسان از ابعاد گوناگون به اختلالات رفتاری پرداخته اند تا به علل، زمینه ها و شیوه های مقابله پیشگیری و درمان آن دست یابند. علل و زمینه هایی همانند استعداد ژنتیکی و ارثی، خانواده های آشفته و نابسامان، والدین متخلف و ضداجتماعی، ارتباط با همسالان بزهکار، زندگی در محله های پر جمعیت و جرم خیز، فقدان اعتقادات مذهبی، از جمله عواملی هستند که در شکل دهی به این گونه رفتارها از جمله پرخاشگری مؤثر دانسته شده اند.

با توجه به صنعتی شدن جوامع و افزایش محرک‌های استرس‌زا شاهد افزایش روزافزون رفتارهای نابهنجار از جمله پرخاشگری هستیم. پرخاشگری از عواملی است که آثار مخربی در روابط اجتماعی به جا می‌گذارد. با توجه به این مسائل درمی‌یابیم که آداب مذهبی می‌تواند نقش مؤثری در جلوگیری از ابتلا به مشکلات روانی فرد از جمله پرخاشگری داشته باشد. با ذکر این مقدّمه و نگاهی به مطالعات پیشین، درمی‌یابیم که این مطالعات بیشتر در زمینه همه ادیان بوده و به موضوع خاص پرخاشگری نیز در این حیطه توجه شده است. توجه به این نکته مهم است که برای یافتن راه حلی در جهت تعالی یک جامعه، باید فرهنگ و مردم آن جامعه را شناخت و با توجه به آن از علایق، گرایش‌ها و فرهنگ آن ملت در جهت نیل به این هدف سود جست. آنچه مسلم است در جامعه ما شرکت در مراسم مذهبی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و از دین همواره به عنوان مقوله ای مستحکم در جهت خداشناسی و همچنین فراهم آوردن یک نقطه تلاقی یاد شده است. با توجه به این که دانشجویان در تمامی کشورها و از جمله کشور ما، قشر عظیم و تا حدود زیادی فهیم جامعه را در بر می گیرد، توجه به همه مسائل آنان از جمله، مسائل ایمانی و عقیدتی، روانی و اجتماعی آنان می تواند تضمینی برای ساختن آینده بهتر آنان باشد. بدین خاطر محقق را بر آن داشت تا در زمینه تأثیرات قوی دینداری بر روی اختلالات رفتاری نکات مثبتی را ارائه کند تا شاید راه گشای خیلی از مسائل و مشکلات خانواده ها و جامعه کنونی ما قرار گیرد.

1-2- بیان مسأله

رفتار دینی انسان‌ها حاکی از آن است که بشر در طول تاریخ نیازمند به دین بوده و حریم خاص و مشخصی را برای انجام فرایض خود اختصاص داده است. اسلام دین صلح و آرامش است و در آیین و قالب آیات الهی، روایات و احادیث، پیروان این دین به حسن خلق، آرامش و صلح جویی دعوت شده‌اند.  جامعه جهانی با بزرگ‌ترین تهدید، یعنی پرخاشگری از نوع سادة لفظی تا انواع فیزیکی آن و در نهایت، ترور روبه‌روست ( سلمان علوی و همکاران، 1385: 12 ) تحقیق حاضر در واقع جواب به سوالات زیر را تا حدودی مشخص می نماید و به دنبال بررسی راه کارهایی برای آن می باشد. سوالات عبارتند از: آیا شرکت در مراسم مذهبی و بالا بردن اعتقادات مذهبی، می‌تواند ارتباطی با کاهش پرخاشگری داشته باشد؟ از آن‌رو که به دلیل این که معمولا در دانشگاه ها، بیشتر بر درس و زمینه فعالیتی تأکید شده و به امور خاصی هم چون دین و یا مسائل روانی دانشجویان کمتر توجه شده است و از آن جائی که روح و محتوای فرهنگ دینی ما بر پایة ارتباط، صمیمیت، تعاون، همدردی و عاطفه استوار است، به گونه‌ای که در همه جا انسان‌ها به آرامش و دوری از پرخاشگری توصیه شده‌اند. جلوه‌های این فرهنگ بالنده نیز در دستورالعمل‌های اخلاق اسلامی دیده می‌شود و همواره از دین به عنوان تکیه گاه آگاهی انسان یاد شده است، می توان چنین استنباط نمود که در عصر کنونی که اطلاعات و ارتباطات دیجیتالی و الکترونیکی به شدت بر روحیه و عادات بشر سایه افکنده است و روحیه پرخاشگری را افزایش داده است، چه مسائل و مواردی می تواند به حل این موضوع کمک نماید و دین به عنوان یک نماد اساسی در این راه در کشورما و بسیاری از کشورهای اسلامی و حتی پیروان ادیان دیگر قرار گرفته است.حال این سوالات نیز مطرح می شود که چگونه می توان دین را به عنوان یک مسکن در راه کاهش اختلالات روانی و به خصوص پرخاشگری به کار گرفت؟ آیا بدون تعریف دقیقی از دین می توان از آن به عنوان عامل اثر گذار در این راه استفاده نمود؟ علم به اهمیت این موضوع، محقق را بر آن داشت که به مقایسه میزان پرخاشگری دانشجویان دانشگاه پیام نور شهرستان بپردازد و ارتباط دین داری با کاهش پرخاشگری را بررسی نماید.

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق

امروزه با وجود پیشرفتهای علمی چشمگیر که در زمینه های روانپزشکی و روان درمانی بوجود آمده است ملاحظه می گردد که بعضی از صاحبنظران برجسته نیاز به نقش ، اهمیت و ضرورت دین نیز در بهداشت روانی و رواندرمانی تاکید فراوان داشته اند و عقیده دارند که اعتقادات مذهبی و توکل به خدا موجب تسکین و بهبودی سریعتر آلام و مشکلات روانی می شود. در قرآن در سوره مبارکه فتح می خوانیم: "هوالذی انزل السکینه فی قلوب المؤمنین لیزدادوا ایمانا مع ایمانهم... " «اوکسی است که آرامش را در دلهای مؤمنان نازل کرد تا ایمانی به ایمان شان بیافزایند...». اولین برداشتی که صورت می گیرد این است که بدون ایمان، آرامش روحی و روانی وجود ندارد.

شاید هیچ موردی در جهان به اندازه دین و دین داری نتوانسته عامل انسجام و یکپارچگی بین افراد،گروه ها و حتی جوامع گردد. دین دارای نقش آرامش بخش در بین مسائل متعدد جامعه جهانی است و حتی در صورت ارائه صورتی درست از آن، در بین جوامعی هم که چندان اعتقادی به آن ندارند،می توان نقش دین را دید. فردی که در زمان خشم، خود را به مکانی ساکت می برد و نیاز خود را در سکوت می بیند، جز با استعانت از یک سری امور، قادر نخواهد بود بر خشم خود علبه نماید. همه موارد گفته شده یکی از صدها موردی است که نظر محقق را به این امر جلب می کند که هر قدر انسان ها دلداده و شیفته دین باشند، کمتر دچار اختلالات رفتاری می شوند و بیشتر می توانند بر مسائل و مشکلات خود فائق آیند.

1-4- سوال های تحقیق

1- آیا بین رفتارهای پرخاشگرانه و باورهای مذهبی رابطة معنادار وجود دارد؟

2- آیا بین رفتارهای پرخاشگرانه و کاهش اعتقادات مذهبی رابطه وجود دارد؟

3- آیا از لحاظ بروز رفتارهای پرخاشگرانه بین افراد رابطه معنادار وجود دارد؟

4- آیا بین میزان باورهای مذهبی و رفتارهای پرخاشگرانه رابطه معنادار وجود دارد؟

5- آیا بین رفتارهای پرخاشگرانه و نوع آموزش دینی رابطه معنادار وجود دارد؟

1-5- فرضیه های تحقیق

1- به نظر می رسد، بین کاهش پرخاشگری و باورهای مذهبی رابطه معناداری برقرار می باشد.

2- به نظر می رسد، بین کاهش پرخاشگری و اعتقادات قوی رابطه معناداری برقرار می باشد.

3- به نظر می رسد، بین پرخاشگری و انجام کارهای خلاف رابطه معناداری برقرار می باشد.

4- به نظر می رسد بین کاهش پرخاشگری و انجام مراسم مذهبی رابطه معناداری برقرار می باشد.

5- به نظر می رسد بین رفتارهای پرخاشگرانه و جنس رابطه معناداری وجود دارد.

6- به نظر می رسد بین دینداری و رفتارهای پرخاشگرانه رابطه معناداری وجود دارد.

1-6- تعریف نظریپرخاشگری: پرخاشگری نوعی سازوکار روانی است که از طریق آن فرد به طور ناخودآگاه فشارهای ناشی از محرومیت ها و ناکامی های خود را به صورت واکنش های حمله، تجاوز، رفتارهای کینه توزانه و پرخاشگرانه نشان می دهد. (خدایاری فرد، 1373)کاپلان و همکاران ( 2002 ) می گویند، پرخاشگری رفتاری است که با هدف صدمه زدن یا  آسیب رسانیدن به یک موجود زنده بروز می کند و این موجود قاعدتاً از چنین رفتاری اجتناب می ورزدفروید معتقد بود که نیروی پرخاشگری باید به گونه ای تخلیه شود و گرنه انباشته خواهدشد و سبب بیماری می گردد. اگر نیروی پرخاشگرانه کم کم از بین نرود، نوعی انفجار به وقوع می پیوندد. طبق نظر فروید، جامعه وسیله ای برای مهارکردن این غریزه و کمک به انسان در والایش آن ، یعنی انسان را یاری می دهد تا نیروی مخرب این غریزه را به رفتاری پسندیده یا حتی مفید تبدیل کند (شکرکن، 1364)

دین ( مذهب ): در دائره المعارف جامعه شناسی دین بلکول (Blackwell, 2000) نیز تعریف دین چنین آمده است؛ دین "باور به هستی های روحی و یا موجودات مجرد روحانی" است. برخی دیگر دین را "استمداد از ارواح برای انجام اعمال عبادی و فلّاح" یا رستگاری می دانند. این تعریف بیشتر مردم شناختی بوده و برگرفته از نظریه های فریزر است. در تعریفی دیگر از دین؛ "دین مجموعه ای از باورها و اعمال مبتنی بر باور به فوق طبیعت تعریف شده است. افراد متدین به هر نسبت که ایمان قوی و محکم داشته باشد از بیماری روانی مصون تر هستند. از جمله آثار ایمان دینی آرامش خاطر است . ایمان دینی به حکم اینکه به انسان که یک طرف معامله است، نسبت هیجان که طرف دیگر معامله است، نسبت به هیجان که طرف دیگر معامله است، اعتماد و اطمینان می بخشد . دلهره و نگرانی نسبت به رفتار جهان را در برابر انسان از میان می برد و بجای آن به او آرامش خاطر می دهد.(مطهری، 1368)

تعداد صفحات : 71

فرمت فایل :Word

پایان نامه استرس شغلی با تاب آوری (فایل Word ورد و با قابلیت وویرایش)

استرس واژه ای است که می توان از آن برای توصیف علت و پیامدهای ناشی از وارد آمدن فشار بر جسم و روح استفاده کرد. استرس با فشار ناشی از کار سخت در ارتباط است؛ همچنین، عواملی مانند خستگی، سهل انگاری، کمال گرایی، اعمال قدرت از سوی دیگران، ناامنی شغلی، مشکلات موجود در روابط و بسیاری عوامل دیگر که با خانه و محل کار در ارتباط اند، می توانند استرس را بوجود آورند. استرس ممکن است درونی یا بیرونی باشد. این اختلال در اصل از اختلاف میان انتظارات و واقعیت ها ناشی می شود. "مرکز سلامت و ایمنی"  استرس را اینگونه تعریف می کند: "استرس زمانی شکل می گیرد که تقاضاها از یک فرد از میزان ظرفیت وی برای پاسخگویی به آنها فراتر می روند". در حقیقت، هر یک از ما  در ذهن خود معیاری ( سطح بهینه) داریم که طبق آن برای ارضای خود و رسیدن به پیشرفت  تلاش می کنیم. وقتی این سطح از حالت توازن خارج می شود ما کمتر به آن  اهداف و پیشرفت ها دست می یابیم و از این امر ناخرسند می شویم؛ در این میان آنچه اهمیت ندارد این است که چقدر تلاش کرده ایم یا چه میزان به خود استراحت داده ایم. اگر عوامل بروز استرس برای مدتی طولانی به قوت خود باقی بمانند، ممکن است "علائم" این اختلال که معمولا فیزیکی و عاطفی هستند در ما بروز کنند. اگرچه از این عوامل به عنوان "علائم" یاد می شود، اما وقتی می گوییم "علائم" بدان مفهوم نیست که استرس یک بیماری است، بلکه یک وضعیت روانشناختی است که عوارض جانبی فیزیکی و ناخوشایندی به همراه دارد ـــ با این همه استرس حالتی است که با یادگیری در خصوص آن و تغییر رفتار، قابل برطرف شدن است(ابزری،. سرایداریان  ،1386).

استرس، واکنش افراد به فشارهای بیش از اندازه بر آنها، یا سایر اشکال خواسته های افراطی است که از آنها انتظار می رود. معمولاً استرس شغلی یک بیماری شخصی محسوب می شود که باید با مصرف داروهای آرام بخش آن را درمان کرد. طی دهه گذشته این مسا له روشن تر شده است که می توان استرس را در محیط کار کاهش و همزمان نحوه عملکرد و بهره وری را افزایش داد، به شرط آن که یک واکنش جامع را پذیرفت که عمدتاً معطوف به پیشگیری از عوامل استرس زا و تسکینی برای افراد مبتلا به استرس باشد. پروفسور <لنارت لوی> کارشناس برجسته استرس شغلی می گوید: <مزایای پیشگیری از استرس ولو اندک چندین برابر هزینه های جانی و مالی است به گزارش کمیسیون بهداشت و ایمنی انگلیس (HSC) استرس شغلی معضلی جدی است که درعین حال مسا له بهداشت و ایمنی نیز محسوب می شود، اما می توان با این مشکل تا حدی از طریق اجرای مقررات بهداشت و ایمنی برخورد کرد(التمایر،1381).

انسان همواره به دنبال دستیابی به راه هایی برای مقابله مفید با مشکلات بوده است و کوشیده تا با کمترین آسیب ممکن ، به حل مشکلات و مسائل خود بپردازد . یکی از این راهها، نگریستن به مشکلات به عنوان فرصتی برای بروز توانایی ها است . در سالهای اخیر، رویکرد روانشناسی مثبت ، با شعار توجه به استعدادها و توانمندیهای انسان ، مورد اقبال پژوهشگران حوزه های مختلف روانشناسی قرار گرفته است . یکی از سازه های مطرح در روانشناسی مثبت ، تاب آوری1 است . تاب آوری قابلیت فرد در برقراری تعادل زیستی ، روانی – معنوی ، در مقابل  شرایط مخاطره آمیز است

گارمزی  و ماستن5(1991) تاب آوری ر ا ”یک فرآیند، توانایی، یا پیامد سازگاری موفقیت آمیز با شرایط تهدیدکننده“، تعریف نمود ه اند .

 به بیان دیگر تاب آوری،سازگاری مثبت در واکنش به شرایط ناگوار است(والر6،2001).

( کانر و دیویدسون2،2003) . عوامل موثر بر تاب آوری در حالت کلی شامل عوامل درونی ( ویژگی های شخصیتی ، دلبستگی ، و... ) و عوامل بیرونی ( خانواده ، مدرسه و ... . ) است

محققان( رولف3 و همکاران، 1990؛ راتر4 ،1999) . عوامل موثر بر تاب اوری  را شامل عوامل درونی (( ویژگی های شخصیتی ، دلبستگی ، و... ) و عوامل بیرونی ( خانواده ، مدرسه و ... . ) می دانند .

1-2- بیان مسئله

پدیده استرس در قرن حاضر به عنوان یکی از مسائل عمده ای است که گریبانگیر قریب به اتفاق انسانهاست. استرس یا فشار روانی شایعترین، فراگیرترین و مخربترین نیروی موجود در جامعه امروزی ماست. بدین جهت بخش مهمی از زندگی که استرس فراوانی را برای انسانها ایجاد می کند "شغل" آنهاست (میقانی، 1380).

با پیچیده تر شدن روزافزون جوامع امروزی، بطور حتم رسالت سازمانها در جهت برآورده شدن انتظارات جوامع، حساس تر و با اهمیت تر می شود. آنچه که امروزه در بین اهل فن به اتفاق نظر، به یقین تبدیل شده است، نقش اساسی انسان به عنوان گرداننده اصلی سازمانها می باشد. انسانها هستند که به کالبد  بی روح سازمانها، جان می بخشند و عملا تحقق اهداف را میسر می سازند. بنابراین  کارکنان ارزشمندترین سرمایه هر سازمان بشمار می آیند و عملکرد فرد فرد آنان در عملکرد کل سازمان تاثیرگذار است (مهمانفر، 1384). توجه به نیروی انسانی در سازمانها در طی سالهای اخیر بخش عظیمی از زمان و سرمایه سازمانهای پیشرو را به خود اختصاص داده است (فانی و عرب کلمری، 1383).

گارمزی و ماستن (1991 ) تاب اوری را یک فرایند،توانایی یا پیامد سازگاری موفقیت آمیز با شرایط تهدید کننده تعریف نموده اند.به بیان دیگر تاب آوری ،سازگاری مثبت در واکنش به شرایط ناگوار است.

گارمزی(1991) تاب آوری شرکت فعال و سازنده فرد در محیط خود نیز محسوب می شود . علاوه بر این تاب آوری نوعی ترمیم خود  با پیامدهای مثبت هیجانی ،عاطفی و شناختی است.

با این تفاسیر سوالی اصلی که محقق در پی پاسخگویی به آن است اینکه آیا بین تاب آوری و استرس شغلی رابطه مثبت وجود دارد یا خیر.؟

1-3-اهمیت و ضرورت تحقیق

استرس شغلی[1] امروزه به مساله ای شایع و پرهزینه در محیطهای کاری تبدیل شده است و تعداد کمی از افراد هستند که با آن روبرو نشده اند. دانشمندان علوم پزشکی درصد قابل توجهی از بیماریهای روانی و جسمانی ناشی از کار را به وجود بیش از حد استرس مرتبط می دانند. اگرچه این تنها ضرر نیست، بلکه اثر زیان آور آن بر روی عملکرد نیز قابل توجه است (مهمانفر، 1384).

 الوانی (1386) در بحث خود از فشارهای عصبی معتقد است که فشارهای عصبی عملکرد و فعالیتهای اعضای سازمان را تحت تاثیر قرار داده و آنها را دچارحالات روانی خاصی کرده و رفتار و اعمالی را از خود نشان می دهند که در بازدهی سازمان منعکس می شود؛ نیروی انسانی سازمان را ضایع کرده و اهداف را دستخوش تزلزل می کند (نزهت، 1375).

در همین راستا نتیجه تحقیق بیک زاده (1376) حاکی از رابطه عوامل ایجاد استرس در کارکنان با کاهش عملکرد آنان است. در تحقیق انجام گرفته بوسیله انجمن تحقیقات پرینستون  در سال 1997 مشخص شده است که سه چهارم مستخدمین معتقد هستند که نسبت به نسل گذشته بیشتر دچار استرس شغلی شده اند(ساتر و همکاران، 1999).

 به همین دلیل در دهه های اخیر فشار عصبی یا استرس و علل و عوامل آن در محیطهای شغلی و ازجمله سازمانها مورد بررسی و توجه بسیار واقع شده و یکی از مباحث اصلی رفتار سازمانی را به خود اختصاص داده است. علمای این رشته دریافته اند که فشار عصبی، اثرات فراوانی بر عملکرد و فعالیتهای اعضای سازمان دارد و مدیران و کارمندان و ارباب رجوع سازمان تحت تاثیر این فشار، دچار حالات روانی خاص شده و دست به رفتار و اعمالی می زنند که نتایج آن مستقیما در بازدهی سازمان منعکس می شود (میقانی، 1380). به این ترتیب استرس شغلی از مسائل بسیار مهمی است که پرداختن به آن و یافتن راه حلی برای کاهش آن بسیار ضروری است و تاب آوری به عنوان یک مقوله ضروری می تواند در این امر نقش مهمی ایفا نماید.

1-4-اهداف تحقیق

1-4-1- هدف اصلی :تعیین میزان استرس شغلی با تاب آوری در بین پرستاران بخش کودکان وبخش ICU,CCU

تعیین میزان تاب آوری در بین پرستاران بخش کودکان

تعیین میزان تاب آوری در بین پرستاران