کلمه P&ID سرنام عبارت Piping and Instrumentation Diagram می باشد.
این نمودار نموداری است که ارتباط بین تجهیزات فرآیندی و ابزاردقیق های
مورد استفاده برای کنترل فرآیند را نشان می دهد. این نمودار بر اساس نمودار
جریان فرآیند (PFD) تهیه شده و نشانه های گرافیکی تجهیزات و پایپینگ را به
همراه نشانه های گرافیکی مربوط به اندازه گیری فرآیند و عملکردهای کنترلی
نشان می دهد.
در یک P&ID باید حداقل اطلاعات زیر نشان داده شود:
نمایش کلیه وسایل کنترلی و مشخصات آن تجهیزات مکانیکی به همراه نام و شماره آن شیرها و مشخصات آنها کلیه اطلاعات مربوط به پایپینگ شامل شماره خطوط، اندازه، تغییر مشخصه ها، طبقه بندی خطوط و جهت جریان . کلیه کورکن ها (Blind) ، فلنج ها، شیرها، تجهیزات ایمنی، دریچه ها (Vent)، محل های تخلیه (Drain)، فیتینگ ها، تبدیل ها خطوط شروع و تخلیه موقتی ورودی ها و خروجی های کنترلی و اینترلاک ها ورودی های سیستم کنترل کامپیوتری کلیه وسایل کنترلی شامل لوپ ها، ارتباطات نرم افزاری و هشدارها و سیستم منطقی