سلامت زنان به عنوان جایگاه والای او در جوهره خلقت به ویژه در شکلگیری
فرهنگ، تربیت، سعادت و حفظ و ارتقای سلامت خانواده و جامعه دارای نقش
تعیین کننده است که این خود تحت تأثیر حقوق اساسی آنان در خانواده و اجتماع
قرار میگیرد.
قانون اساسی جمهوی اسلامی ایران با حمایت از حقوق انسانی، اجتماعی و فرهنگی
همه افراد اعم از زن و مرد، سلامت افراد را یک حق اساسی دانسته و تأمین
نیازهای سلامت آنها را تکلیف اصلی دولت شمرده است. منشور حقوق زنان در نظام
جمهوری اسلامی ایران نیز بر حق سلامت زنان در بهرهمندی و دسترسی به
خدمات، حمایتها و مراقبتهای بهداشتی درمانی مورد نیاز و با کیفیت مناسب
تأکید مینماید.
شورای عالی انقلاب فرهنگی براساس پیشنهاد شورای فرهنگی- اجتماعی زنان
سیاستهای لازم و راهبردهای اساسی برای تضمین سلامت زنان و دستیابی آنان به
مراقبتهای همه جانبه و مورد نیاز در دورههای مختلف زندگی را با تکیه بر
پژوهشهای انجام شده در ابعاد مختلف و با تأکید بر عوامل فرهنگی تأثیرگذار
به شرح ذیل تصویب مینماید:
ماده 1- تعاریف:
1- سلامت: عبارت از رفاه کامل جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی است و تنها به نبود بیماری و معلولیت اطلاق نمیشود.
2- حق سلامت: حق سلامت زنان به معنای برخورداری از سلامت جسمی، روانی،
اجتماعی و معنوی در زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی با توجه به ویژگیهای
آنان در مراحل مختلف زندگی بوده و از جمله حقوق طبیعی و همگانی محسوب
میشود و مسئولیت تأمین آن بر عهده دولتها میباشد. یافتههای علمی جدید
درباره سلامت زنان و نظامهای سلامت بر رویکردهای ادغام یافته سلامت در طی
دورههای زندگی تأکید دارد و آن را نکتهای کلیدی و با اهمیت در برنامههای
پژوهشی و برنامهریزی به شمار میآورند. در چنین رویکردی ابعاد فیزیکی،
روانی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و معنوی زندگی زنان با در نظر گرفتن
نقشهای چندگانه فردی، اجتماعی و خانوادگی آنان مد نظر قرار میگیرد.
3- سلامت معنوی: یکی از ابعاد سلامت که در ارتباط با زندگی و رستگاری در
دنیا و پس از آن است و با احساسات عمیق و عقاید انسان به ویژه در بعد مذهبی
و جدای از بخش مادی و جسمانی زندگی میباشد.
4- ارتقای سلامت: عبارت است از فرآیند توانمندسازی افراد جهت افزایش تسلط بر سلامت خود و بهبود آن .
5- پیشگیری از بیماریها: پیشگیری از بیماریها، دربرگیرنده اقداماتی است
که علاوه بر جلوگیری از وقوع بیماری (نظیر کاهش عوامل خطر)، پیشرفت آن را
نیز متوقف کرده و در صورت بروز، عوارض آن را کم میکند.
6- رفتارهای پرخطر: رفتارهایی است که موجب افزایش احتمال بروز بیماری، جراحت و یا ناتوانی در طول زندگی میگردد.
7- عواملخطر: عبارت است از رفتار، ابعاد شیوه زندگی یا وضعیت اجتماعی،
اقتصادی یا زیست شناختی که همراه با استعداد فزایندهای از ابتلا به
بیماری، ناخوشی یا صدمات بوده و یا به وجود آورنده و علت این حالتها باشد.
8- نظام سلامت: تمام فعالیتهایی که هدف اصلی آنها، حفظ، ارتقاء و یا بازگرداندن سلامت است.
9- معلولیت اجتماعی: هرگونه نقص یا ناتوانی شدید در انجام فعالیتهای
اساسی و عملکرد زندگی خانوادگی و اجتماعی (تحصیل، اشتغال، معاشرت) که بر
سلامت تأثیر میگذارد…