تاریخچه بنا:
این بنا در راسته اصلی آنسر محله که یکی از محلات جزء راه پشته می باشد،قرار گرفته است.تاریخ بنای آن به اواخر دوره قاجار مربوط می شود.
در عین سادگی و کوچکی به همه مسایل اقلیمی،اجتماعی و اقتصادی جوابگو می باشد.مسکن متعلق به یک تاجر که به کار خرید و فروش نوغان(ابریشم)اشتغال داشته،می باشد.
این بنا توسط آقای شیخ محمد مباشر(نوغانچی) ساخته شده است.بعد از ایشان خانه به آقای حسین نوغانچی میرسددر زمان ایشان خانه به دو قسمت تقسیم می گردد به طوری که بیرون خانه به خواهر آقای نوغانجی(همسر آقای ابریشم چیان) واندرون خانه دست آقای حسین نوغانچی می ماند.
ازاین تاریخ به بعد هر کدام از قسمت های خانه سرگذشتی متفاوت دارند؛
اندرون خانه:بعد از آقای حسین نوغانچی به دست وراث می رسد که در نهایت آقای اسمائیل نوغانچی سهم مابقی وراث را خریداری کرده و صاحب بعدی خانه می شود.بعد از ایشان نیز خانه هم اکنون به سه ورثه وی رسیده است.البته تا چند سال پیش پسر آقای نوغانچی یعنی آقای محمود نوغانچی در این ساختمان ساکن بودند ولی هم اکنون خالی ازسکنه می باشد
وجه تسمیع بنا:
خانه نوغانچی
نام این بنا به نام صاحب اولیه و سازنده بنا برمیگردد.با توجه به این که صاحب بنا به تجارت ابریشم اشتغال داشته واز بازرگانان بنام منطقه بشمار می آمد گرفته شده است.
در زبان فارسی به کرم ابریشم نوغان نیز گفته می شده است و به کسی که به خرید و فروش تخم نوغان و پیله کرم ابریشم مشغول بوده نوغانچی گفته می شد.
این بنا در لنگرود،آنسر محله ،نرسیده به امامزاده سید علی کیا قار دارد.زمین سایت آن 530 مترمربع است.
محوطه بیرون خانه که هم اکنون توسط دیوار از این بنا جدا شده در سایتی به مساحت 600 متر مربع قرار دارد.
عمارت قدیمی فاضلی یکی از مجموعه بنا های ارزشمند واقع درمحور تاریخی- فرهنگی آب انبار نو شهر ساری است. این بنا از ساخته های دوران قاجار بوده و در دوران پهلوی اول نیز قسمتی دیگر به آن الحاق شده است.
با توجه به تحقیقات انجام شده، عمارت فاضلی همانگونه که از نام آن مشخص است متعلق به خاندان فاضلی ها بوده است. صاحب ملک با توجه به پرس و جوهای انجام شده معلم بوده ولی از معمار بنا هیچ اطلاعاتی موجود نیست.
سه اثر تاریخی آب انبارنو، خانه کلبادی و عمارت فاضلی ها از آثار شاخص به جای مانده از تاریخ گذشته شهر ساری می باشند. این آثار با شماه2561، 2148، 1981در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اند.
معماری بنا
خانه فاضلی ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺩﻭ ﻋﻤﺎﺭﺕ ﻣﺴﮑﻮﻧﻰ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻭ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺍﺳﺖ. ﺑﻨﺎﻯ ﺍﺻﻠﻰ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺳﻪ طبقه ﺑﺎ ﺳﺮﺩﺍﺑﻪ ﺍﻯ(زیرزمین) ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﺯﻳﺮﻳﻦ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ.
ﻫﺮ ﻃﺒﻘﻪ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻳﮏ ﺷﺎﻩﻧﺸﻴﻦ (ﺳﻪﺩﺭی) ﻭ ﺍﺗﺎﻗﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺷﺮﻗﻰ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ. ﻧﻤﺎﻯ ﺑﻨﺎﻯ ﺁﺟﺮﻯ ﻭ ﺑﻨﺪﮐﺸﻰ ﺷﺪﻩ، ﺩﺭﻫﺎ ﻭ ﮐﺘﻴﺒﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﺎﻻﻯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻗﺎﺏ ﻫﺎﻯ ﻫﻼﻟﻰ ﻭ ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ ﺷﮑﻞ ﻭ ﻣﺰﻳﻦ ﺑﻪ ﻃﺮﺡ ﻫﺎﻯ ﺍﺳﻠﻴمی، ﺷﻤﺴﻪ ﺍﻯ ﻭ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﺍﻯ ﺑﺎ ﺷﻴﺸﻪ ﻫﺎﻯ ﺭﻧﮕﻰ ﺍﺳﺖ.
ﭘﻠﮑﺎﻥ ﻭﺭﻭﺩﻯ ﺑﻨﺎ ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ و ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺣﻴﺎﻁ ﺩﺭ ﻓﻮﺍﺻﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﻃﺎﻕ ﻧﻤﺎ ﻫﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﻃﺮﺡ ﻫﺎﻯ ﮔﻠﺪﺍﻧﻰ ﻭ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﻫﺸﺖﭘﺮ ﺗﺰﻳﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
نمای دیوار ضلع جنوبی ﺑﺎ ﻃﺎﻕﻧﻤﺎﻫﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﻃﺮﺡ ﻫﺎﻯ ﮔﻠﺪﺍﻧﻰ ﻭ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﻫﺸﺖﭘﺮ
ﺑﺎﻡ ﺑﻨﺎ ﺳﻔﺎﻝﭘﻮﺵ ﻭ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻋﻤﺪﻩ ﺁﻥ ﺳﻔﺎﻝ، ﭼﻮﺏ، ﺁﺟﺮ ﻭ ﮔﭻ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺑﺪﻧﻪ ﺷﺮﻗﻰ ﺑﻨﺎﻯ ﻗﺎﺟﺎﺭﻯ، ﺍﻟﺤﺎﻗﺎﺗﻰ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﻩ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻰ ﺧﻮﺭﺩ ﮐﻪ ﻣﺘﺸﮑﻞ ﺍﺯ ﺣﻴﺎﻃﻰ ﭼﻬﺎﺭﮔﻮﺵ ﻭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﺣﻴﺎﻁ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﻭﺳﻂ ﺣﻴﺎﻁ ﺣﻮﺿﻰ ﭼﻨﺪ ﺿﻠﻌﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ، ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺩﻭﺭ ﺣﻴﺎﻁ ﺩﺭ ﻓﻮﺍﺻﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻃﺎﻕ ﻧﻤﺎﻫﺎﻯ ﺁﺟﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻃﺎﻕﻧﻤﺎ ﻧﻴﻢ ﺳﺘﻮﻥ ﻫﺎﻯ ﺁﺟﺮﻯ ﺗﺰﻳﻴﻨﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺯﺩﻩ، ﮐﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﻓﻮﻗﺎﻧﻰ ﻃﺎﻕﻧﻤﺎﻫﺎ ﻳﮏ ﺑﺎﻧﺪ ﺗﺰﻳﻴﻨﻰ ﺍﺯ ﺳﺘﻮﻧﭽﻪﻫﺎﻯ ﭼﻮﺑﻰ ﺧﺮﺍﻃﻰ ﺷﺪﻩ، ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻰ شوﺩ.