مقدمه
در زمانهای دور بودجه منحصر به دخل و خرج دربار میشد. به عبارت دیگر درامدهای یک کشور، درامد پادشاه و هزینههای آن هزینه پادشاه محسوب میشد و خودکامگان نیز هیچ لزومی برای پاسخدهی در مورد دخل و خرج کشور نمیدیدند. اولین نشانههای پاسخخواهی با شورش اشراف انگلستان علیه پادشاه و صدور منشور کبیر (مگنا کارتا) ظاهر شد. مطابق این منشور پادشاه نمیتوانست بدون مشورت با اشراف، مالیاتی وضع کند و در مورد چگونگی هزینه شدن مالیاتها نیز ملزم به پاسخگویی میشد.
پاسخگویی یا حسابدهی به معنی پاسخگو بودن یک کارمند، نماینده یا هرکس دیگر در باره وظیفهای که به وی واگذار شده یا کاری که انجام داده است میباشد. ایفای این مسئولیت با استناد به مدرک یا مدارکی است که شناسایی فرد انجامدهنده کار را امکانپذیر میکند. میزان مسئولیت براساس وجه نقد، آحاد اموال یا هر معیار از پیش تعیین شده دیگری اندازهگیری میشود.
برای دولت مدرک یادشده در بالا، سند بودجه است. وظیفه واگذار شده، اجرای بودجه مصوب مجلس است و پاسخدهی در مورد آن با ارائه گزارش عملکرد سالانه بودجه محقق میشود.
سابقه پاسخخواهی و متقابلاً بودجه در ایران به زمان مشروطیت برمیگردد. اولین بودجه تاریخ ایران در زمان وزارت صنیعالدوله (1289خورشیدی) در دوره دوم قانونگذاری تهیه و تقدیم مجلس شد. البته سرنوشت اولین بودجهنویس ایران این بود که پیش از تقدیم بودجه به مجلس ترور شود (شاید به جرم پاسخخواهی).
منظور از شفافیت بودجه کیفیت اطلاعات بودجهای و قابلیت آن در پاسخگویی بهتر به مردم است. براساس یکی از تعریفها، شفافیت بودجهای یعنی:«اطلاعات ارائه شده در رابطه با گزارشهای مالی و
عنوان صفحه
چارت سازمانی ………………………………………………………………………………….. 6
ادارات کل و مراکز وابسته و معاونتها………………………………………………….. 10
شرح سیستم سازمان جهاد کشاورزی…………………………………………………. 26
وظایف ذیحساب ………………………………………………………………………………… 26
مستندات قانونی………………………………………………………………………………… 27
تغییر نظام طبقه بندی درآمدها…………………………………………………………… 28
تعاریف……………………………………………………………………………………………… 29
طبقه بندی اقتصادی اعتبارات هزینه ای ……………………………………………… 31
طبقه بندی تملک دارائیهای سرمایه بر حسب فصول سرمایه گذاری ………. 32
مبنای نیمه تعهدی………………………………………………………………………………. 37
مبنای تعهدی تعدیل شده…………………………………………………………………….. 39
حسابداری دولتی تعهدی و نیمه تعهدی ………………………………………………. 40
مسیر بودجه ……………………………………………………………………………………… 41
اصلاح بودجه …………………………………………………………………………………….. 42
درخواست وجه ………………………………………………………………………………….. 44
سرفصلها و ثبت عملیات حسابداری و حسابهای تملک دارائیهای مالی…… 47
سرفصلها وثبت عملیات حسابداری واگذاری دارائیهای مالی………………… 50
بستن حسابها در پایان سال مالی و افتتاح آن در سال مالی جدید…………… 53
ذیحسابی و اداره کل امور مالی …………………………………………………………… 54
سرفصلها و ثبت عملیات حسابداری اعتبارات تملک دارائیهای سرمایه ای ……… 57
کاربرد سرفصل حسابهای تملک دارائیهای سرمایه ای ………………………….. 60
بستن حسابها در پایان سال ……………………………………………………………….. 68
سرفصل ها و ثبت عملیات حسابداری سایر منابع … ……………………………. 79
کاربرد سرفصلها و گروه حساب سایر منابع ………………………………………. 80
سرفصل ها و ثبت عملیات حسابداری اعتبارات هزینه … …………………….. 83
مدیریت حوزه ریاست ……………………………………………………………………….. 86
مدیریت امور برنامه و بودجه …………………………………………………………….. 86
معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی …………………………………………….. 87
گروه نوسازی و تحول اداری ……………………………………………………………… 88
مدیریت امور اداری ……………………………………………………………………………. 90
مدیریت امور پشتیبانی و رفاه …………………………………………………………… 91
کاربرد سرفصل حسابهای اعتبارات هزینه ای ……………………………………… 94
بستن حسابها در پایان دوره مالی ………………………………………………………. 100
توضیح مطرح شده در خصوص پیمانکاران ………………………………………… 106
توضیح مطرح شده در خصوص مهندسین مشاور ……………………………….. 106
دلایل پرداخت علی الحساب به پیمانکار……………………………………………….. 106
مانده وجوه مصرف نشده ………………………………………………………………….. 109
انواع تضمین برای معاملات دولتی……………………………………………………… 109
انواع ضمانتنامه های معتبر………………………………………………………………… 111
قوانین ………………………………………………………………………………………………. 111
تفاوت حساب مستقل و گروه مربوطه …………………………………………………. 111
مراحل بودجه …………………………………………………………………………………….. 112
اعتبار طرح تملک دارائیهای سرمایه ای ……………………………………………….. 113
انواع تنخواه گردان ها از نظر قانون محاسبات عمومی ………………………… 114
تاثیر نظرات صندوق بین المللی پول AMF به نظام مالی دولت………….. 116
فصل اول_ کلیات تحقیق :
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………. 2
بیان موضوع…………………………………………………………………………………………………. 3
هدف و دلایل انتخاب…………………………………………………………………………………….. 4
اهمیت موضوع …………………………………………………………………………………………….. 5
فرضیه تحقیق ………………………………………………………………………………………………. 6
قلمرو تحقیق ……………………………………………………………………………………………….. 8
متغیرهای تحقیق ………………………………………………………………………………………….. 9
جمع آوری اطلاعات …………………………………………………………………………………… 11
تعاریف و اصطلاحات………………………………………………………………………………….. 12
فصل دوم _ مبانی نظری تحقیق :
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………. 14
بخش اول _ مفهوم سود و اجزای صورت سود و زیان ………………………………………….. 18
سود حسابداری …………………………………………………………………………………………… 18
نظریات پیرامون سود ……………………………………………………………………………………. 19
سود تحققی و سود غیر تحققی ……………………………………………………………………….. 21
مفهوم سود در گزارشگری مالی ……………………………………………………………………… 26
اهداف گزارشگری سود ……………………………………………………………………………….. 28
نقاط قوت سود حسابداری …………………………………………………………………………….. 28
نقاط ضعف سود حسابداری …………………………………………………………………………… 29
نقش صورتهای مالی در تحقق هدفهای حسابداری ……………………………………………….. 30
صورت سود و زیان …………………………………………………………………………………….. 31
ماهیت درآمد …………………………………………………………………………………………….. 31
اندازه گیری درآمد ……………………………………………………………………………………… 32
تحقق درآمد ……………………………………………………………………………………………… 35
مقاطع زمانی شناسایی درآمد ………………………………………………………………………….. 35
ماهیت هزینه …………………………………………………………………………………………….. 37
اندازه گیری هزینه ………………………………………………………………………………………. 38
زمان وقوع هزینه ………………………………………………………………………………………… 39
بخش دوم – مفهوم بازده سهام و انواع بازده سهام
بازده سرمایه گذاری ……………………………………………………………………………………. 41
عوامل مؤثر بر بازدهی ………………………………………………………………………………….. 43
بازارهای اوراق بهادار ………………………………………………………………………………….. 45
کارایی بازار ………………………………………………………………………………………………. 45
سطوح کارایی بازار ……………………………………………………………………………………… 46
استفاده کنندگان از صورتهای مالی …………………………………………………………………. 48
بخش سوم – تغییرات اجزای صورت سود و زیان با بازده سهام
سود بعنوان وسیله ای برای پیش بینی ………………………………………………………………. 49
بخش چهارم – مروری بر تحقیقات قبلی ………………………………………………………….. 54
فصل سوم – روش تحقیق
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………. 63
اهداف تحقیق …………………………………………………………………………………………….. 63
روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………… 64
فرضیه تحقیق …………………………………………………………………………………………….. 66
جامعه آماری ……………………………………………………………………………………………… 69
نمونه آماری ……………………………………………………………………………………………… 69
متغیرهای تحقیق ………………………………………………………………………………………… 72
روش جمع آوری اطلاعات …………………………………………………………………………… 72
روش آزمون فرضیات ………………………………………………………………………………….. 73
محدودیتهای تحقیق …………………………………………………………………………………….. 75
فصل چهارم – تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………. 76
روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………….. 76
فرضیه های تحقیق ………………………………………………………………………………………. 77
نتایج آزمون فرضیه ……………………………………………………………………………………… 79
فصل پنجم – نتیجه گیری و پیشنهادات …………………………………………………………… 93
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………. 93
پیشنهادات تحقیق ……………………………………………………………………………………….. 94
سایر پیشنهادات………………………………………………………………………………………. 96
پیشگفتار:
این مقاله در پاسخ به مقاله آندرو وانیلو در مورد سنجش تحت تورم نوشته شده است چون بیشتر مقاله آندرو در مورد نقد آیین نامه و پیرامون حسابداری تورم است باید بتوانیم به این نقد پاسخ دهم زیرا این نقد به نظر نمی آید که درست باشد.
جهت درک مسائل مهم لازم است به ضمیمه B در فصل هفتم کتاب در سال SNA1993 مراجعه کنیم که پیش نویس آن توسط آندرو به نام راه حل موازی برای بهره تحت مسئله تورم بهینه شده است. این ضمیمه دارای چندین خطای ادراکی است که ناهماهنگی آن را با اصول اقتصادی و حسابداری نشان می دهد. این اصول مبنای SNA بوده اند. مقاله آندرو در کنفرانس فعلی یک فرصت برای معرفی اختلالات بین ضمیمه B و حسابداری تورم است این روند به خوبی در جامعه حسابداری درک شده است. دربخش بین المللی مورد بررسی قرار گرفته است. این زمان بندی مهم است زیرا مکانیزم مورد نظر می تواند در ارتقاء اصلاح SNA1993 مفید باشند. جهت خلاصه کردن کار، سه مقاله مورد بررسی تحت عنوان مراجع در پایان فصل گزارش شده اند. آنها در ضمیمه B تحت عنوان حسابداری تورم در مقایسه IARIW آمده اند.
در این مقاله مسائل مهم در مورد اصول ضمیمه B و حسابداری تورم یک نوع توافق را با هم نشان نمی دهند. پاسخ به هر موضوع در مقاله طولانی JARIW را آمده است. بعضی از آنها مفهوم خاصی دارند و کمتر مورد توجه خوانندگان قرار گرفته اند. این مقالات از چندین نوع مورد از سوی حسابداران ملی مورد ارزیابی قرار گرفته اند. خوانندگان موضوعاتی را که مورد توافق نمی باشند درک کنند و اصول کلی را به شرح زیر دنبال کنند این نوع اصول در متن فعلی مهم هستند زیرا کشورهایی که توام زیاد داشته اند به خوبی می توانند با روش های درست حسابداری آشنا شوند. تورم در چندین نقطه دنیا گزارش شده است.
موضوع حسابداری تورم از سال 1980 مطرح بوده است و اقداماتی در گذشته توسط کنتورها صورت گرفته اند که می توانند بهینه نباشند. دلیل اصلی برای آنکه چرا این موقعیت توسعه یافته است آن است که SNA1993 اکنون یک چهارچوب دقیق و جامع تر برای حسابرسی تحت تورم است شاید مهمترین پیشرفت SNA1993 در مورد SNA1993 بتواند توسعه تغییرات در حسابداری دارایی باشد. این جایگزین حسابداری ارزیابی شده است و می توان حسابداری تفضیلی برای تغییرات ارزش دارایی بین زمان افتتاح و خاسته ترازنامه انجام داد. بخش B,A در فصل 7 از SNA1993 زمینه جدید در تمایز تغییرات با ارزش دارایی ها هستند. این به علت تغییر در مقادیر و قیمت ها است. تغییرات در ارزش دارایی به علت تغییر قیمت و مقدار در نظر گرفته شود. این در صورتی است که بازده ظاهری سه درسی سنجش شود.
در مورد عدم توافق بین ضمیمه B و حسابداری توام می توان گفت بازده نگه دارنده ظاهری با توجه به دارایی مالی ارزیابی می شود مانند سپرده ها و وام ها. با توجه به اهمیت تغییرات در حسابداری دارایی دراین مقاله می توان گفت نقش SNA یک نقطه آغاز مفید است.